O platformie
o Ośrodku Rozwoju Edukacji
Kontakt
Deklaracja dostępności
Tematyka sieci - Współpraca z rodzicami ucznia z niepełnosprawnością
Powrót
1. Nazwa sieci Współpraca z rodzicami ucznia z niepełnosprawnością

Kontekst
Nauczyciele placówek, tworząc indywidualne programy edukacyjno-terapeutyczne uwzględniają w nich zakres i obszar współpracy z rodzicami oraz sposoby wsparcia rodziców ucznia z niepełnosprawnością. Ważnym elementem tej współpracy jest także prowadzenie działań w celu integracji środowiska rodziców wszystkich dzieci uczęszczających do klasy. Szczególnie przydatna może być realizacja zaproponowanej tematyki sieci w środowisku, gdzie ze względu na małą liczbę szkół specjalnych lub integracyjnych dzieci z niepełnosprawnością często uczą się w zespołach ogólnodostępnych. Nauczyciele pracujący w klasach integracyjnych, ze względu na dużą różnorodność zagadnień związanych z niepełnosprawnością uczniów i wymagania stawiane przez rodziców wszystkich uczniów, potrzebują wsparcia w zakresie metod współpracy z rodzicami. Nauczyciele muszą odpowiedzieć na oczekiwania środowiska i stworzyć okazję do współpracy nauczycieli, rodziców i rodziców między sobą.
Przewidywane potrzeby uczestników sieci:
  • określenie roli rodziców w prowadzeniu wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia;
  • planowanie i realizacja wsparcia rodziców ucznia z niepełnosprawnością;
  • określenie obszarów współpracy z rodzicami ucznia z niepełnosprawnością;
  • zaplanowanie działań poszerzających zakres dotychczasowej współpracy, umożli-wiających współpracę nauczycieli z rodzicami wszystkich uczniów;
  • określenie sposobów włączenia rodziców w tworzenie i modyfikowanie indywidu-alnego programu edukacyjno-terapeutycznego (IPET);
  • zaplanowanie możliwych sposobów włączenia rodziców w działania wspierające dziecko (rewalidacja, zajęcia logopedyczne oraz inne zajęcia o charakterze terapeutycznym lub dydaktyczno-wyrównawcze);
  • ustalenie metod i form integracji rodziców uczniów uczęszczających do jednego zróżnicowanego zespołu klasowego;
  • określenie sposobów zachęcenia rodziców uczniów z niepełnosprawnością do syste-matycznego kontaktu z nauczycielami pracującymi z ich dzieckiem, wskazanie wynikających z tego kontaktu korzyści w zakresie efektywności i elastycznego reagowania na zmiany w funkcjonowaniu dziecka;
  • doskonalenie przez nauczycieli umiejętności komunikacyjnych i umiejętności współpracy w zespole;
  • doskonalenie umiejętności prowadzenia ewaluacji własnych działań w obszarze współpracy z rodzicami z wykorzystaniem metod alternatywnych.
Należy podkreślić, że w czasie działania sieci w roku szkolnym jednego roku działania sieci nie jest możliwe zaspokojenie wszystkich wymienionych potrzeb, dlatego zadaniem koordynatora jest określenie wraz z uczestnikami sieci, które potrzeby są dla nich najistotniejsze (w chwili diagnozowania). Nie można nie zauważać pozostałych potrzeb, jednak warto skupić się na tych najważniejszych, aby przez rozproszenie celów nie wprowadzić u uczestników poczucia bezradności, chaosu i fragmentaryczności działań.
2. Autorka Urszula Grygier
3. Grupa docelowa
Nauczyciele i specjaliści wszystkich etapów edukacyjnych. Propozycja tematyki sieci jest opracowana w taki sposób, iż w pracy sieci mogą uczestniczyć nauczyciele ze wszystkich etapów edukacyjnych. Korzystna byłaby jednak sytuacja, gdyby w ramach sieci pracowali nauczyciele jednego etapu edukacyjnego, mający zbliżone doświadczenie ze względu na wiek uczniów i specyfikę etapu edukacyjnego.
Zaproponowana tematyka sieci będzie szczególnie przydatna dla nauczycieli pracujących w szkołach ogólnodostępnych i integracyjnych. Nauczyciele tych placówek, tworząc IPET-y, uwzględniają w nich zakres i obszar współpracy z rodzicami oraz sposoby wsparcia rodziców uczniów z niepełnosprawnością (a równocześnie mają w tym zakresie mniejsze doświadczenie niż pracownicy szkół i ośrodków specjalnych).
4. Cel ogólny

Doskonalenie umiejętności planowania i organizowania działań wpływających na podniesienie jakości współpracy z rodzicami uczniów z niepełnosprawnością oraz zwiększających poziom integracji zespołu rodziców uczniów uczęszczających do zróżnicowanego zespołu klasowego.
5. Przykładowy plan działań

Cel szczegółowy
1. Uczestnicy sieci potrafią określać obszar i zakres współpracy z rodzicami ucznia z niepełnosprawnością w oparciu o zapisy prawa oświatowego

Zagadnienia do omówienia (tematyka spotkań oraz aktywności między spotkaniami)

Proponowane metody i formy pracy

1a. Uczestnicy:

  • analizują dokumenty opisujące organizację pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów z niepełnosprawnością, ze szczególnym uwzględnieniem zapisów dotyczących współpracy z rodzicami;
  • porównują wymogi prawne z przykładowymi zapisami dotyczącymi współpracy z rodzicami ucznia z niepełnosprawnością zawartymi w wybranych IPET-ach;
  • planują działania umożliwiające realizację wymogów prawa w zakresie współpracy z rodzicami ucznia z niepełnosprawnością;
  • określają z punktu widzenia rodzica (weście w rolę rodzica) jego potrzeby w zakresie współpracy ze szkołą;
  • określają wpływ prawidłowo realizowanej współpracy z rodzicami ucznia/uczniów z niepełnosprawnością na efekty własnej pracy dydaktycznej i wychowawczej.

 

1b. Koordynator:

  • prowadzi część wstępną spotkania – integracja grupy;
  • koordynuje całość spotkania – organizuje pracę w grupach oraz prezentację jej efektów, animuje dyskusje członków sieci;
  • przygotowuje przykładowe IPET oraz rozporządzenia dotyczące organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla ucznia z niepełnosprawnością.

 

spotkanie

praca samodzielna

Cel szczegółowy
2. Uczestnicy sieci potrafią określać potrzeby i trudności towarzyszące współpracy z rodzicami

Zagadnienia do omówienia (tematyka spotkań oraz aktywności między spotkaniami)

Proponowane metody i formy pracy

2a. Uczestnicy:

  • tworzą listę trudności i potrzeb w zakresie organizacji współpracy z rodzicami;
  • tworzą bazę dobrych praktyk organizacji współpracy z rodzicami;
  • opracowują schemat spotkania z rodzicami wszystkich uczniów w celu przybliżenia im planu pracy z zespołem uczniów, w którym znajduje się dziecko/dzieci z niepełnosprawnością;
  • proponują ciekawe metody przydatne w pracy z zespołem rodziców;
  • opracowują scenariusze działań służących rozwiązaniu wybranych trudności i problemów towarzyszących współpracy z rodzicem lub grupą rodziców.

 

2b. Koordynator:

  • prowadzi część wstępną spotkania – wymiana informacji i dzielenie się doświadczeniami związanymi z działaniami podejmowanymi między spotkaniami, integracja członków sieci;
  • koordynuje całość spotkania – organizuje pracę w grupach oraz prezentację jej efektów, animuje dyskusje członków sieci.

spotkanie

praca samodzielna

praca na platformie

Cel szczegółowy
3. Uczestnicy sieci potrafią opracowywać propozycje sposobów pozyskania informacji od rodziców ucznia z niepełnosprawnością do sporządzenia WOPFU[1] i ich wykorzystania do tworzenia IPET-u[2]

Zagadnienia do omówienia (tematyka spotkań oraz aktywności między spotkaniami)

Proponowane metody i formy pracy

3a. Uczestnicy:

  • podają propozycje organizacji współpracy z rodzicami podczas prowadzenia WOPFU;
  • tworzą narzędzia wykorzystywane w celu uzyskania informacji od rodziców o funkcjonowaniu dziecka opracowują propozycje wykorzystania informacji uzyskanych od rodziców podczas tworzenia i modyfikowania IPET-u.

 

3b. Koordynator:

  • prowadzi część wstępną spotkania – dzielenie się doświadczeniami związanymi z działaniami podejmowanymi między spotkaniami, integracja członków sieci;
  • przygotowanie propozycji narzędzi przydatnych podczas zbierania informacji o funkcjonowaniu dziecka od rodziców np. propozycja struktury ankiety, przebiegu rozmowy z rodzicami, formatki arkusza do zbierania informacji od rodziców;
  • koordynuje całość spotkania – organizuje pracę w grupach oraz prezentację jej efektów, animuje dyskusje członków sieci;
  • wspiera pracę członków sieci własnym doświadczeniem i propozycjami uzyskanymi z baz dobrych praktyk szkół objętych wspomaganiem.

spotkanie

praca na platformie

praca indywidualna

Cel szczegółowy
4. Uczestnicy sieci potrafią określać zakres włączenia rodziców ucznia z niepełnosprawnością do tworzenia i modyfikowania IPET-u

Zagadnienia do omówienia (tematyka spotkań oraz aktywności między spotkaniami)

Proponowane metody i formy pracy

4a. Uczestnicy:

  • przygotowują plan pracy zespołu ds. pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w którym uczestniczy rodzic ucznia, ustalając sposób włączenia rodziców w pracę zespołu;
  • przygotowują propozycję zaproszenia rodziców na spotkanie w celu zapoznania ich z wynikami WOPFU lub IPET-u, proponują elementy organizacji takiego spotkania sprzyjające stworzeniu życzliwej atmosfery.

 

4b. Koordynator:

  • prowadzi część wstępną spotkania – dzielenie się doświadczeniami związanymi z działaniami podejmowanymi między spotkaniami, integracja członków sieci;
  • koordynuje całość spotkania – organizuje pracę w grupach oraz prezentację jej efektów, animuje dyskusje członków sieci wspiera pracę członków sieci własnym doświadczeniem i propozycjami uzyskanymi z baz dobrych praktyk szkół objętych wspomaganiem.

spotkanie

praca samodzielna

praca na platformie

Cel szczegółowy
5. Uczestnicy sieci potrafią planować działania umożliwiające integrację zespołu rodziców uczniów, wśród których znajduje się dziecko z niepełnosprawnością

Zagadnienia do omówienia (tematyka spotkań oraz aktywności między spotkaniami)

Proponowane metody i formy pracy

5a. Uczestnicy, wchodząc w rolę:

  • określają najczęstsze problemy zakłócające integrację zespołu rodziców uczniów, wśród których znajduje się uczeń z niepełnosprawnością;
  • formułują zakres potrzeb w obszarze współpracy z rodzicami uczniów o różnorodnych potrzebach i możliwościach;
  • ustalają propozycje radzenia sobie z trudnościami pojawiającymi się we współpracy z rodzicami.

 

5b. Koordynator:

  • prowadzi część wstępną spotkania – dzielenie się doświadczeniami związanymi z działaniami podejmowanymi między spotkaniami, integracja członków sieci;
  • koordynuje całość spotkania – organizuje pracę w grupach oraz prezentację jej efektów, animuje dyskusje członków sieci;
  • przygotowuje propozycje opisów sytuacji wejścia w rolę rodziców dzieci z niepełnosprawnością (np. rodzic dziecka z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim mający trudność z zaakceptowaniem niepełnosprawności swojego dziecka);
  • wspiera pracę członków sieci własnym doświadczeniem i propozycjami uzyskanymi z baz dobrych praktyk szkół objętych wspomaganiem.

 

spotkanie

praca samodzielna

Cel szczegółowy
6. Uczestnicy sieci potrafią wykorzystywać zdobyte kompetencje komunikacyjne do efektywnej współpracy z rodzicami

Zagadnienia do omówienia (tematyka spotkań oraz aktywności między spotkaniami)

Proponowane metody i formy pracy

6a. Ekspert zewnętrzny:

  • wprowadzenie w tematykę dotyczącą komunikacji i pracy w grupie;
  • prowadzenie warsztatów doskonalących kompetencje komunikacyjne i interpersonalne.

 

6b. Uczestnicy:

  • określają najczęstsze bariery komunikacyjne występujące w kontaktach z rodzicami;
  • ustalają listę potrzeb w zakresie doskonalenia kompetencji komunikacyjnych i interpersonalnych;
  • doskonalą kompetencje komunikacyjne i związane z pracą zespołową.

 

6c. Koordynator:

  • prowadzi część wstępną spotkania — dzielenie się doświadczeniami związanymi z działaniami podejmowanymi między spotkaniami, integracja członków sieci;
  • przedstawia eksperta;
  • spotyka się przed spotkaniem sieci z ekspertem i zapoznaje go z potrzebami uczestników już wyłonionym w czasie dotychczasowych spotkań sieci oraz przedstawia mu krótką charakterystykę grupy: nauczane przedmioty, poziomy edukacji, rodzaje szkół, z których są członkowie sieci;
  • koordynuje całość spotkania.

 

spotkanie

praca samodzielna

praca na platformie

Cel szczegółowy
7. Uczestnicy sieci potrafią prowadzić ewaluację jakości własnej współpracy z rodzicami oraz wykorzystywać jej wyniki w celu doskonalenia podejmowanych działań

Zagadnienia do omówienia (tematyka spotkań oraz aktywności między spotkaniami)

Proponowane metody i formy pracy

7a. Ekspert zewnętrzny lub koordynator:

  • wprowadza podstawy badania w działaniu, jako ewaluacji własnych działań przez nauczyciela;
  • omawia możliwości wykorzystania wyników ewaluacji nauczycielskiej na poziomie własnej pracy nauczyciela, pracy zespołów nauczycielskich i całej szkoły;
  • prezentuje przykłady metod alternatywnych przydatnych podczas prowadzenia badania w działaniu.

 

7b. Uczestnicy:

  • określają obszary współpracy z rodzicami, które można poddać ewaluacji;
  • opracowują przykłady projektów ewaluacji współpracy z rodzicami;
  • prowadzą mikro badanie w obszarze współpracy z rodzicami, opracowują wyniki i formułują rekomendację.

 

spotkanie

praca samodzielna

praca na platformie

[1] WOPFU – wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia.

[2] IPET – indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny.
6. Przykładowy harmonogram do planu działań

Spotkanie 1.

Spotkanie stacjonarne (5–6 godzin lekcyjnych)

Tematyka (wynikająca z planu działań)

1a. Uczestnicy:

  • analizują dokumenty opisujące organizację pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów z niepełnosprawnością, ze szczególnym uwzględnieniem zapisów dotyczących współpracy z rodzicami;
  • porównują wymogi prawne z przykładowymi zapisami dotyczącymi współpracy z rodzicami ucznia z niepełnosprawnością, zawartymi w wybranych IPET;
  • planują działania umożliwiające realizację wymogów prawa w zakresie współpracy z rodzicami ucznia z niepełnosprawnością określają z punktu widzenia rodzica (wejście w rolę rodzica) jego potrzeby w zakresie współpracy ze szkołą.

 

2a. Uczestnicy tworzą listę trudności i potrzeb w zakresie organizacji współpracy z rodzicami.

Tematyka odnosi się do celów:

  1. Uczestnicy sieci potrafią określać obszar i zakres współpracy z rodzicami ucznia z niepełnosprawnością w oparciu o zapisy prawa oświatowego.
  2. Uczestnicy sieci potrafią określać potrzeby i trudności towarzyszące.

Opis przebiegu (działania, zadania)
  1. Integracja członków sieci: autoprezentacja poszczególnych osób, przedstawienie oczekiwań w zakresie pracy sieci w ramach znanej nauczycielom tematyki zabawy integrujące grupę.
  2. Analiza wybranych aktów prawnych:
    • Praca w grupach dotycząca analizy aktów prawnych opisujących obszary i zakres współpracy z rodzicami uczniów z niepełno-sprawnością;
    • Omówienie wyników pracy w grupach.

 

  1. Dzielenie się propozycjami realizacji wymogów zawartych w prawie w poszczególnych placówkach oraz zebranie za pomocą „burzy mózgów” najczęstszych problemów występujących podczas realizacji tych wymogów.
  2. Praca w grupach:
  • metoda Jigsow: analiza przykładowych IPET-ów pod kątem zaplanowanej realizacji określonych obszarów współpracy z rodzicami i zaproponowanego wsparcia;
  • podsumowanie pracy grup;
  • definiowanie pojęcia: współpraca z rodzicami wykorzystując uzyskane wcześniej informacje – mapa mentalna.

 

  1. Dyskusja na temat trudności i potrzeb związanych ze współpracą z rodzicami ucznia z niepełnosprawnością oraz wszystkimi rodzicami danej klasy. Spisanie trudności na flipcharcie.

Potrzebne materiały, pomoce
  1. Wydruki przygotowane przez koordynatora:
  1. Przykładowe IPET-y do analizy.
  2. Materiały papiernicze: flipchart, kolorowe pisaki, magnesy lub masa mocująca.

między spotkaniami

Tematyka (wynikająca z planu działań)

1a. Uczestnicy określają wpływ prawidłowo realizowanej współpracy z rodzicami ucznia z niepełnosprawnością na efekty własnej pracy dydaktycznej i wychowawczej.

2a. Uczestnicy tworzą bazę dobrych praktyk organizacji współpracy z rodzicami.

Tematyka odnosi się do celu 2. – uczestnicy sieci potrafią określać potrzeby i trudności towarzyszące.

Opis przebiegu (działania, zadania)
  1. Praca samodzielna:

Analiza kilku opracowanych we własnej placówce IPET-ów pod kątem zaplanowanej współpracy z rodzicami i refleksja dotycząca jakości tej współpracy w kontekście wniosków wynikających ze spotkania sieci.

2.Tworzenie bazy dobrych praktyk współpracy z rodzicami.

Współpraca na platformie – redagowanie wykazu propozycji działań wpływających na podniesienie jakości współpracy z rodzicami. Wykaz może być tworzony w oparciu o formatkę przygotowaną przez koordynatora.

  1. Zamieszczanie na platformie refleksji dotyczącej wpływu prawidłowo realizowanej współpracy z rodzicami ucznia z niepełnosprawnością na efekty własnej pracy dydaktycznej i wychowawczej.
  2. Zamieszczanie na platformie refleksji dotyczącej wpływu prawidłowo realizowanej współpracy z rodzicami ucznia z niepełnosprawnością na efekty własnej pracy dydaktycznej i wychowawczej.

Potrzebne materiały, pomoce

Formatka do wykorzystania podczas pracy na platformie – przygotowana przez koordynatora, uwzględniającą różne formy współpracy np. imprezy organizowane z udziałem rodziców, ciekawe rozwiązania spotkań z rodzicami, warsztaty dla rodziców, spotkania z ekspertem, projekty edukacyjne realizowane z udziałem rodziców, rodzic jako ekspert na zajęciach szkolnych, podtrzymywania kontaktu z rodzicami w bieżącej pracy/na co dzień itp.

Bibliografia/netografia

Babiuch M., (2002), Jak współpracować z rodzicami ,,trudnych” uczniów?, Warszawa: WSiP.

Bobula S., (2012), Rodzice partnerami szkoły. Partnerstwo, czyli co?, [w:] Mazurkiewicz G. (red.), Jakość edukacji: różnorodne perspektywy, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego [także online].

Wolińska R., (b.r.), Budowanie dobrej relacji rodzic —nauczyciel warunkiem współuczestniczenia w wychowaniu dziecka [online].

Spotkanie 2.

Spotkanie stacjonarne (5–6 godzin lekcyjnych)

Tematyka (wynikająca z planu działań)

2a. Uczestnicy:

  • opracowują schemat spotkania z rodzicami wszystkich uczniów w celu przybliżenia im własnego planu pracy z zespołem uczniów, w którym znajduje się dziecko z niepełnosprawnością;
  • proponują ciekawe metody przydatne w pracy z zespołem rodziców;
  • opracowują scenariusze działań służących rozwiązaniu wybranych trudności i problemów towarzyszących współpracy z pojedynczym rodzicem lub grupą rodziców.

 

5a. Uczestnicy wchodząc w rolę rodziców (odgrywając role i identyfikując się z perspektywą rodziców):

  • określają najczęstsze problemy zakłócające integrację zespołu rodziców uczniów, wśród których znajduje się uczeń z niepełnosprawnością;
  • formułują zakres potrzeb w obszarze współpracy z rodzicami uczniów o różnorodnych potrzebach i możliwościach;
  • ustalają propozycje radzenia sobie z trudnościami pojawiającymi się podczas współpracy z zespołem rodziców.

 

Tematyka odnosi się do celów:

  1. Uczestnicy sieci potrafią określać potrzeby i trudności towarzyszące współpracy z rodzicami.
  2. Uczestnicy sieci potrafią planować działania umożliwiające integrację zespołu rodziców uczniów, wśród których znajduje się dziecko z niepełnosprawnością.
  3. Uczestnicy sieci potrafią wykorzystywać zdobyte kompetencje komunikacyjne do efektywnej współpracy z rodzicami.

Opis przebiegu

(działania, zadania)
  1. Część wstępna integrująca i wprowadzająca w temat – prowadzi koordynator.

Podzielenie się przez uczestników doświadczeniami z ostatniego czasu np. zdania niedokończone:

  • Zaskoczyło mnie że…
  • Dowiedziałam/em się że…
  • Podczas współpracy na platformie…

 

  1. Warsztat (praca w grupach lub w parach):
  • analiza propozycji działań wpływających na podniesienie jakości pracy z rodzicami opracowanych podczas pracy na platformie;
  • przypomnienie wykazu trudności spisanych podczas pierwszego spotkania – koordynator sprawdza, czy uczestnicy chcą jeszcze poszerzyć sporządzony wcześniej wykaz;
  • wspólne omówienie pracy grupowej – wymiana doświadczeń.

 

  1. Warsztat (praca w grupach lub w parach):
  • metaplan: wykorzystanie przygotowanego wykazu trudności, ustalenie do czego dążymy we współpracy z rodzicami oraz opracowanie propozycji radzenia sobie z wybranym trudnościami (podanie możliwych metod i sposobów, które uczestnicy stosują oraz takich, które chcieliby zastosować ale mało je znają – określenie potrzeb uczestników w tym zakresie);
  • omówienie pracy w grupach.

 

  1. Warsztat:
    • wejście przez uczestników w rolę rodziców ucznia z niepełnosprawnością i formułowanie w roli rodzica oczekiwań wobec szkoły oraz obszarów współpracy, których oczekuje rodzic;
    • omówienie informacji uzyskanych podczas dramy;
    • praca w grupach, np. metodą równowagi w celu ustalenia propozycji realizacji wybranych potrzeb i oczekiwań rodziców w szkole.

 

  1. Praca w parach:
  • opracowanie scenariuszy działań służących rozwiązaniu wybranych trudności i problemów towarzyszących współpracy z pojedynczym rodzicem lub grupą rodziców związanych z niepełnosprawnością dziecka uczęszczającego do zespołu klasowego – każda para opracowuje jeden scenariusz;
  • prezencja wypracowanych propozycji i ich omówienie.

Potrzebne materiały, pomoce
  1. Wydruki przygotowane przez koordynatora — propozycje działań wpływających na podniesienie jakości współpracy z rodzicami, opracowane na platformie.
  2. Materiały papiernicze: flipchart, kolorowe pisaki, magnesy lub masa mocująca, karteczki samoprzylepne.
  3. Lista trudności spisana podczas pierwszego warsztatu.

między spotkaniami

Tematyka (wynikająca z planu działań)

2a. Uczestnicy opracowują scenariusze działań służących rozwiązaniu wybranych trudności i problemów towarzyszących współpracy z grupą rodziców.

Tematyka odnosi się do celu 5. – uczestnicy sieci potrafią planować działania umożliwiające integrację zespołu rodziców uczniów, wśród których znajduje się dziecko z niepełnosprawnością

Opis przebiegu

(działania, zadania)
  1. Praca samodzielna uczestników sieci podczas własnych zajęć – wdrożenie działań zaplanowanych w scenariuszach powstałych na spotkaniu sieci.

 

  1. Opracowanie schematu spotkania z rodzicami wszystkich uczniów w celu przybliżenia im własnego planu pracy z zespołem uczniów, w którym znajduje się dziecko z niepełnosprawnością. Praca samodzielna – uczestnicy, analizując własne doświadczenia, przygotowują propozycję przebiegu spotkania z rodzicami. Należy zachęcić uczestników do wykorzystania w tej pracy również doświadczeń innych nauczycieli z ich placówki i przedyskutowania opracowanego schematu podczas spotkania szkolnego zespołu samo-kształceniowego.

Potrzebne materiały, pomoce

Potrzebne materiały zależne będą od wybranego działania – uczestnicy określą je podczas drugiego spotkania w zaplanowanych scenariuszach działań.

Bibliografia/netografia

Babiuch M., (2002), Jak współpracować z rodzicami trudnych uczniów, Warszawa: WSiP.

Kielin J., (2003), Jak pracować z rodzicami dziecka upośledzonego, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

http://www.pcpppidn.eu/files/publikacje/beata-czesniuk/wspolpra ca.pdf

Spotkanie 3.

Spotkanie stacjonarne (5–6 godzin lekcyjnych)

Tematyka

(wynikająca z planu działań)

6b. Uczestnicy:

  • określają najczęstsze bariery komunikacyjne występujące w kontaktach z rodzicami;
  • ustalają listę potrzeb w zakresie doskonalenia kompetencji komunikacyjnych i interpersonalnych;
  • doskonalą kompetencje komunikacyjne i związane z pracą zespołową.

 

Tematyka odnosi się do celów:

  1. Uczestnicy sieci potrafią opracowywać propozycje sposobów pozyskania informacji od rodziców ucznia z niepełnosprawnością do sporządzenia WOPFU i ich wykorzystania do tworzenia IPET-u.
  2. Uczestnicy sieci potrafią wykorzystywać zdobyte kompetencje komunikacyjne do efektywnej współpracy z rodzicami.

Opis przebiegu

(działania, zadania)
  1. Część wstępna – prowadzi koordynator.

Ćwiczenie wprowadzające, np.

  • Określ swoje samopoczucie w skali od…do…
  • Krótka rozmowa w parach o tym, co się ostatnio wydarzyło, czym chciałabym/chciałbym się podzielić.

 

  1. Dzielenie się informacjami i doświadczeniami dotyczącymi efektów i skuteczności wdrożonych działań w zakresie współpracy z rodzicami.

 

  1. Podsumowanie omówionych działań i weryfikacja przygotowanych na poprzednim spotkaniu scenariuszy zgodnie ze zdobytym doświadczeniem podczas ich wdrażania.

 

  1. Przedstawienie eksperta przez koordynatora.
  2. Praca z ekspertem zewnętrznym:
    • przedstawienie się eksperta zewnętrznego i uczestników zajęć;
    • określenie celów i obszarów tematycznych, które zostaną poruszone podczas spotkania;
    • wprowadzenie teoretyczne w tematykę;
    • warsztaty doskonalące kompetencje komunikacyjne i interpersonalne uczestników (warto zaproponować, aby uczestnicy określili najczęstsze bariery komunikacyjne występujące w kontaktach z rodzicami i wskazali najczęstsze i najważniejsze dla nich problemy z obszaru komunikacji i pracy w grupie).

Potrzebne materiały, pomoce

Materiały przygotowane przez koordynatora dla eksperta zewnętrznego:

  • wykaz trudności i problemów w zakresie komunikacji i pracy w grupie, zgłaszanych przez uczestników podczas wcześniejszych spotkań i samodzielnej pracy.
  • pozostałe pomoce koordynator przygotowuje po spotkaniu z ekspertem zewnętrznym zgodnie z jego życzeniami.

między spotkaniami

Tematyka

(wynikająca z planu działań)

Tematyka odnosi się do celu 4. – uczestnicy sieci potrafią określać zakres włączenia rodziców ucznia z niepełnosprawnością do tworzenia i modyfikowania IPET-u.

Opis przebiegu

(działania, zadania)
  1. Wykorzystanie technik i metod poznanych podczas warsztatu na spotkaniu z ekspertem:
  • praca samodzielna podczas prowadzonych zajęć oraz spotkań z rodzicami,
  • podzielenie się przez uczestników efektami wdrożenia wybranych technik i metod w zakresie komunikacji i pracy w grupie – czat.

 

  1. Praca samodzielna oraz we współpracy z innymi nauczycielami własnej placówki: analiza dotychczasowego udziału rodziców w prowadzeniu wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia.

Bibliografia/netografia

Adler R.B., Rosenfeld L.B., Proctorii R.F., (2006), Relacje interpersonalne, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.

Kowalska G., (2000), Kompetencje nauczyciela warunkujące efektywną komunikację interpersonalną w procesie edukacyjnym, „Edukacja” nr 3.

Leśniewska K., Puchała E., (2011), Moje dziecko w przedszkolu i szkole, Warszawa: Ministerstwo Edukacji Narodowej [także online].

Marek E., (1997), Udział komunikacji w kształtowaniu klimatu społecznego klasy szkolnej, „Życie Szkoły” nr 1.

Podgórecki J., (2000), Komunikacja społeczna, Opole: Instytut Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Opolskiego.

Strykowski W., (2003), Kompetencje nauczyciela szkoły współczesnej, Poznań: eMPi2.

Sztejnberg A., (2002), Komunikacyjne środowisko nauczania i uczenia się, Wrocław: Astrum.

Turowski J., (1993), Socjologia. Małe struktury społeczne, Lublin: TN KUL.

Należy dodać literaturę podaną przez eksperta zewnętrznego.

Uwagi

Ekspert przed spotkaniem powinien otrzymać od koordynatora wykaz trudności i problemów w kontaktach z rodzicami, ze szczególnym uwzględnieniem, tych, które wynikają z obecności w zespole klasowym ucznia z niepełnosprawnością.

Koordynator powinien wcześniej spotkać się z ekspertem w celu przekazania wypracowanych po-trzeb uczestników i omówienia ich wspólnie.

Spotkanie 4.

Spotkanie stacjonarne (6 godzin lekcyjnych)

Tematyka

(wynikająca z planu działań)

3a. Uczestnicy:

  • podają propozycje organizacji współpracy z rodzicami podczas prowadzenia WOPFU,
  • tworzą narzędzia wykorzystywane w celu uzyskania informacji o funkcjonowaniu dziecka od rodziców,
  • opracowują propozycje wykorzystania informacji uzyskanych od rodziców podczas tworzenia i modyfikowania IPET-ów.

 

Tematyka odnosi się do celów:

  1. Uczestnicy sieci potrafią opracowywać propozycje sposobów pozyskania informacji od rodziców ucznia z niepełnosprawnością do sporządzenia WOPFU i ich wykorzystania do tworzenia IPET-u.
  2. Uczestnicy sieci potrafią określać zakres włączenia rodziców ucznia z niepełnosprawnością do tworzenia i modyfikowania IPET-u.

Opis przebiegu

(działania, zadania)
  1. Dzielenie się doświadczeniem: podzielenie się przez uczestników wynikami analizy dotychczasowego udziału rodziców w dokonywaniu wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ich dzieci.
  2. Warsztat prowadzony przez koordynatora:
  • przygotowanie propozycji narzędzi przydatnych podczas zbierania informacji o funkcjonowaniu dziecka od rodziców, np. propozycja struktury ankiety, przebiegu rozmowy z rodzicami, formatki arkusza do zbierania informacji od rodziców;
  • prezentacja opracowanych wstępnych propozycji.

 

  1. Spotkanie z ekspertem lub część prowadzona przez koordynatora:
  • zapoznanie uczestników z narzędziami alternatywnymi prowadzenia ewaluacji własnych działań w zakresie współpracy z rodzicami,
  • przygotowanie projektu ewaluacji współpracy z rodzicami dla własnej placówki,
  • zaprojektowanie mikrobadania do przeprowadzenia w placówce macierzystej,
  • prezentacja pracy grupowej,
  • dyskusja podsumowująca mająca na celu ocenę przydatności alternatywnych metod ewaluacji, przedstawionych przez osobę prowadzącą.

Potrzebne materiały, pomoce
  1. 1. Materiały przygotowane przez koordynatora lub eksperta: opisy alternatywnych metod ewaluacji współpracy z rodzicami.
  2. Materiały papiernicze: flipchart, kolorowe pisaki, magnesy lub masa mocująca, karteczki samoprzylepne, kartki A4.

między spotkaniami

Tematyka

(wynikająca z planu działań)

3a. Uczestnicy tworzą narzędzia wykorzystywane w celu uzyskania informacji o funkcjonowaniu dziecka od rodziców

3b. Uczestnicy powadzą mikrobadanie w obszarze współpracy z rodzicami, opracowują wyniki i formułują rekomendację.

Tematyka odnosi się do celu 4. – uczestnicy sieci potrafią określać zakres włączenia rodziców ucznia z niepełnosprawnością do tworzenia i modyfikowania IPET-u.

Opis przebiegu

(działania, zadania)
  1. Analiza przygotowanych narzędzi zbierania informacji od rodziców podczas wielospecjalistycznej oceny funkcjonowania ucznia i wybór jednego narzędzia w celu zebrania informacji – praca samodzielna.
  2. Przeprowadzenie mikrobadania zaplanowanego podczas spotkania sieci.
  3. Opracowanie wyników oraz sformułowania wniosków do dalszej pracy.
  4. Przygotowanie prezentacji z przeprowadzonego badania – praca samodzielna realizowana w wybranej grupie rodziców.
  5. Analiza dotychczasowego udziału rodziców dzieci z niepełnosprawnością, we własnej placówce, w tworzeniu i modyfikowaniu IPET-ów: tworzenie na platformie listy najczęstszych problemów pojawiających podczas współpracy z rodzicami w tworzeniu i modyfikowaniu IPET-ów.

Bibliografia/netografia

Cervinkova H., Gołębniak B.D. (red.), (2010), Badania w działaniu: pedagogika i antropologia zaangażowane, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.

Cervinkova H., Gołębniak B.D. (red.), (2013),. Edukacyjne badania w działaniu, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Denzin N.K., Lincoln Y.S. (red.), (2009), Metody badań jakościowych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

http://www.nauczycielbadacz.pl/data/various/files/narzedzia_badawcze_nb/metody_alternatywne.pdf

Spotkanie 5.

Spotkanie stacjonarne

Tematyka

(wynikająca z planu działań)

4a. Uczestnicy:

  • przygotowują plan pracy zespołu ds. pomocy psychologiczno- -pedagogicznej, w którym uczestniczy rodzic ucznia, ustalając sposób włączenia rodziców w pracę zespołu;
  • przygotowują propozycję struktury zaproszenia rodziców na spotkanie w celu zapoznania ich z wynikami WOPFU lub IPET-u oraz proponują elementy organizacji takiego spotkania sprzyjające stworzeniu życzliwej atmosfery.

 

7b. Uczestnicy:

  • określają obszary współpracy z rodzicami, które można poddać ewaluacji;
  • opracowują przykłady projektów ewaluacji współpracy z rodzicami;
  • prowadzą mikrobadanie w obszarze współpracy z rodzicami, opracowują wyniki i formułują rekomendację.

 

Tematyka odnosi się do celu 7. – uczestnicy sieci potrafią prowadzić ewaluację jakości własnej współpracy z rodzicami oraz wykorzystywać jej wyniki w celu doskonalenia podejmowanych działań.

Opis przebiegu

(działania/zadania)
  1. Prezentacja badań przeprowadzonych przez uczestników oraz przekazanie informacji dotyczących wyników i wniosków do dalszej pracy.
  2. Dzielenie się doświadczeniem zdobytym podczas wykorzystania w praktyce wybranego narzędzia do zbierania informacji przydatnych podczas wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia.

Koordynator moderuje omówienie prezentacji.

  1. Warsztat:
  • Uczestnicy w grupach analizują stworzoną przez siebie listę problemów we współpracy z rodzicami. Podczas tworzenia i modyfikacji IPET-u w razie potrzeby uzupełniają ją.
  • Poszczególne grupy wywieszają opracowane listy tak, by wszyscy mogli zapoznać się z nimi – np. mówiąca ściana.
  • Koordynator prosi, aby każdy uczestnik wybrał jeden problem według niego szczególnie ważny i zapisał go na karteczce samoprzylepnej. Uczestnicy umieszczają karteczki w miejscu wyznaczonym przez koordynatora.
  • Uczestnicy w grupach analizują jednego problemu z tych, które najczęściej pojawiały się na karteczkach. Problem wybiera dla grupy koordynator.
  • Uczestnicy określają przyczyny problemu i podają propozycje radzenia sobie z nim.
  • Uczestnicy w grupach omawiają efekty pracy warsztatowej. Wspólna dyskusja podsumowująca.

 

  1. Podsumowanie pracy sieci – prowadzone przez koordynatora:
  • dzielenie się zdobytym doświadczeniem i wiedzą przez uczestników sieci;
  • określenie przez uczestników propozycji modyfikacji pracy sieci w tej tematyce w kolejnych latach;
  • w celu podsumowania pracy i zdobytego doświadczenia można wykorzystać metodę zdań niedokończonych.

Potrzebne materiały, pomoce
  1. Materiały przygotowane przez koordynatora: listy problemów (jeśli uczestnicy stworzyli zbyt uboga listę koordynator może dopisać problemy, które są mu znane lub podawane w literaturze).
  2. Materiały papiernicze: flipchart, kolorowe pisaki, magnesy lub masa mocująca, karteczki samoprzylepne, kartki A4.

Bibliografia

Mendel M., (2007), Rodzice i nauczyciele jako sprzymierzeńcy, Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.

Whalley M., Zespół Pen Green Centre, (2008), Jak włączyć rodziców do nauki dzieci?, Warszawa: WSiP.

7. Proponowane formy prezentacji efektów pracy sieci

Proponowane formy prezentacji/propagowania efektów pracy sieci:

    • zorganizowanie czatu prowadzonego przez uczestników sieci dla nauczycieli nieuczestniczących w spotkaniach sieci, a zainteresowanych tematyką;
    • umieszczanie wypracowanych materiałów na ogólnodostępnej stronie internetowej, np. stronie instytucji organizującej sieć;
    • zorganizowanie punktów konsultacyjnych w szkołach, z których pochodzą nauczyciele uczestniczący w sieci;
    • utworzenie na stronie internetowej bazy dobrych praktyk – prezentacja konkretnych działań lub dokumentów wypracowanych w szkołach na podstawie informacji i z wykorzystaniem umiejętności uzyskanych podczas pracy w sieci;
    • dzielenie się zdobytymi informacjami z nauczycielami swojej placówki (podczas rad pedagogicznych lub spotkań zespołów samokształceniowych);
    • prowadzenie we własnej placówce tablicy informacyjnej – prezentacja przykładów dobrej praktyki wypracowanych podczas pracy sieci.
Combidata © 2015