Po czwartym satysfakcjonującym dla mnie i dla nauczycieli spotkaniu sieci oraz dość niezłej aktywności na forum dopadł mnie, koordynatora sieci Nauczyciele pracują zespołowo, nastrój nieco refleksyjny... Po dość długich przemyśleniach doszłam do wniosku, że sieć w ramach projektu powiatowego, to nie tylko spotkania z ekspertem i aktywność na platformie, ale także w dużej mierze popularyzacja nowego modelu oraz wdrożenie nauczycieli do wzajemnego uczenia się. Myślę, że funkcjonujący dotychczas model doskonalenia nauczycieli[1] oraz stan dużej konkurencyjności w naszym zawodzie jest przyczyną dość trudnej pracy w sieciach. Kolejnym wnioskiem, który mi się nasunął była myśl, że moim nieujętym w umowie obowiązkiem jest właśnie wdrożenie nauczycieli do tego modelu pracy. Mało tego, powinni być oni w przyszłości rzecznikami tej idei wśród innych nauczycieli... a to zadanie niezwykle trudne!

            Kiedy już uświadomiłam sobie, co mam zrobić, przeszłam do rozmyślań nad najskuteczniejszym sposobem realizacji tego założenia i tu pojawiła mi się kolejna rola w jaką powinien wcielić się koordynator czyli MODERATOR. To popularne dziś słowo nie ma zbyt rozbudowanej definicji. Internetowy SJP PWN podaje, iż jest to osoba wpływająca łagodząco na stosunki w grupie; osoba, która kieruje dyskusją i czuwa nad jej właściwym przebiegiem [...][2] Myślę, że warto na potrzeby naszej roli rozszerzyć to pojęcie na całą pracę sieci. Ja nauczyłam się roli moderatora spotkań dla nauczycieli podczas mojej wcześniejszej współpracy z Fundacją Centrum Edukacji Obywatelskiej, która w programie "Aktywna Edukacja" definiuje tę rolę następująco: moderator jest ekspertem od uaktywniania grupy w taki sposób, żeby uczestnicy mogli wypracowywać nowe pomysły, wymieniać się wiedzą i doświadczeniami. Nie jest rolą moderatora uczenie umiejętności ani przekazywanie wiedzy. Pracować ma grupa, a moderator tylko ma tą pracę ułatwiać, poprzez pytania, klaryfikacje, doprowadzanie grupy do konkluzji na dany temat, pilnowanie przebiegu i celów spotkania[3]. Zgodnie z tym ujęciem wobec nauczycieli koordynator-moderator nie występuje w roli eksperta, którym jest nauczyciel dla uczniów.

            Istotą przemyśleń moich nie jest dzielenie się definicjami, a pewną ideą pracy z siecią. Moim celem jest kształcenie umiejętności samokształcenia nauczycieli w sieci współpracy. Po niedługiej obserwacji, doszłam do wniosku, że spotkania sieci, nie mogą być wyłącznie "wypełnione ekspertem", zwłaszcza, że zdarza się, iż dany ekspert spotka się z grupą tylko raz... Skąd taki wniosek? Nauczyciele mojej sieci dalej traktują spotkania jako szkolenia... które są nawet bardzo interesujące, ale po ich zakończeniu zamykają drzwi i... w niewielkiej mierze ma to jakiś dalszy ciąg na platformie. Nie tworzy się więc wewnętrzna więź, synergia w sieci.

            Od pewnego czasu dążę poprzez konkretne, zaplanowane działania do zmiany tego stanu rzeczy. A oto mój sposób, choć dopiero za jakiś czas okaże się, czy dobry... W sposób celowy podzieliłam moją grupę (oczywiście z pomocą gry dydaktycznej, a nie dyrektywnie) na cztery mniejsze zespoły. Ich zadaniem jest wypracowanie modelu "dobrej praktyki" współpracy zespołowej. Zespoły otrzymały "formatkę dobrej praktyki do wypełnienia" oraz instrukcję, że ma być to pomysł możliwy do zrealizowania w szkole do końca bieżącego roku szkolnego. Podczas pierwszego spotkania mieli wypracować wspólny pomysł oraz harmonogram realizacji. Na wykonanie zadania otrzymali 30 minut - ta ilość czasu okazała się odpowiednia. Po zakończeniu fazy roboczej zespoły prezentowały swoje pomysły na forum grupy. Jak się okazało, były one interesujące dla członków innych zespołów. Ustaliliśmy, że dalsze działania uszczegóławiające realizację planów odbędą się na platformie... i także dzięki temu ma ona w sobie "pierwiastek życia"... Podczas kolejnych spotkań przeznaczam pewien czas na refleksję nad postępami działań, a ich podsumowanie zaplanowaliśmy na ostatnie spotkanie sieci - będzie ono miało formę dzielenia się doświadczeniem, czyli co w mojej realizacji było OK, a co dziś należałoby zmienić, aby osiągnąć lepszy rezultat. Będzie to możliwość podzielenia się sukcesami swoich szkolnych zespołów. Myślę, że nauczyciele uznali tą formę dzielenia się doświadczeniem za bezpieczną, ponieważ wypracowali coś wspólnie, a "nie odali komuś czegoś swojego" a efekty współpracy będą korzyścią dla wszystkich i zaczątkiem wymiany materiałów.

            To moje pozytywne doświadczenie, daje mi impuls do planowania pracy na kolejny rok działania sieci. Wiem, że muszę stworzyć większą przestrzeń do wymiany doświadczeń, może uda mi się zachęcić nauczyli do dwóch spotkań więcej niż jest zaplanowane w projekcie... W tworzeniu tej przestrzeni muszę podążać za moimi uczestnikami! Skoro platforma nie jest ich "ulubionym" miejscem do współpracy - to "nie będę kopać się z koniem" - dobrze, że współpracują podczas spotkań! Trzeba tę przestrzeń wymiany myśli rozwijać i powoli trzeba tę platformę oswajać... ciągłe mówienie o tym o czym wszyscy wiemy (że nie jest tak, jak byśmy chcieli), niewiele zmieni... a buduje też moim zdaniem pewien zły klimat.

            Wiem, że dzięki specyfice mojej sieci mam trochę łatwiej, żeby takie zespoły wymiany doświadczeń zbudować, ale jestem przekonana, że w innych sieciach też się da! Liczę na to, że mój pomysł Was zainspiruje. Bardzo liczę na Wasze komentarze pod tym tekstem (mam nadzieję, że się wkrótce pojawią) a także na forum naszej sieci. Co sądzicie o moim pomyśle? Czy nasuwają się Wam jakieś pytania związane z przedstawionym rozwiązaniem? Jakie mocne strony i rezerwy w nim widzicie? Jak go udoskonalić? Jakie macie pomysły na podobne rozwiązania w Waszych sieciach? I wszystko co Wam przychodzi do głowy w związku z tym tekstem. Pozdrawiam ANKA

---