|
1.
Nazwa sieci
|
Jak otwarte zasoby wspierają pracę nauczycieli
Kontekst
Tematyka sieci dotyczy wyszukiwania i wykorzystywania w dydaktyce otwartych zasobów edukacyjnych oraz udostępniania własnych materiałów w sieci w zgodzie z przepisami prawa autorskiego. Do zadań nauczycieli bibliotekarzy – jako szczególnych specjalistów od wyszukiwania informacji i jej źródeł, również tych internetowych – należy dzielenie się swoją wiedzą w ramach pracy sieci współpracy i samokształcenia oraz wspólne opracowywanie materiałów, które pomogą efektywniej wspierać w tym zakresie innych nauczycieli, a przede wszystkim budować sprawny warsztat informacyjny, pozwalający na szybkie wyszukiwanie potrzebnych materiałów.
Sieć „Jak zasoby otwarte wspierają pracę nauczycieli?” będzie formą współpracy dającą możliwość wymiany doświadczeń, analizy dobrych praktyk, tworzenia innowacyjnych rozwiązań oraz poszerzenia kompetencji w trakcie samokształcenia. Do udziału w niektórych spotkaniach sieci będą zapraszani eksperci wspomagający pracę jej członków w zakresie wybranych zagadnień. Spotkania te przybiorą formę konsultacji, warsztatów, szkoleń i wykładów oraz wideokonferencji.
Praca na platformie internetowej Doskonalenie w sieci (www.doskonaleniewsieci.pl) Ośrodka Rozwoju Edukacji umożliwia wszystkim uczestnikom sieci łatwy dostęp do materiałów samokształceniowych oraz upowszechnianie wypracowanych materiałów, pomysłów i przykładów wdrożenia wypracowanych rozwiązań.
Ogólna charakterystyka potrzeb uczestników
Z kilkuletniej, systematycznej analizy potrzeb doskonalenia nauczycieli bibliotekarzy wynika konieczność efektywnego wykorzystania ich wiedzy z zakresu otwartych zasobów edukacyjnych, która ewentualnie po jej poszerzeniu może być wykorzystywana w pracy dydaktycznej nauczyciela bibliotekarza z nauczycielami innych przedmiotów. Otwarte zasoby edukacyjne stanowią bogatą, internetową bazę dydaktyczną. Świadomość tego stanu rzeczy nie jest w pełni znana nauczycielom. Dostępność online, rozumiana jako dostępność każdego rodzaju materiałów na stronach internetowych, nie oznacza bowiem dostępności prawnej. Materiały te są chronione przez prawo autorskie i prawa pokrewne. Brak wiedzy w tym zakresie może utrudniać wyszukiwanie materiałów udostępnionych w ramach otwartych zasobów oraz uniemożliwia tworzenie i publikowanie odpowiednio oznaczonych materiałów własnych. Istnieje także potrzeba większej współpracy nauczycieli bibliotekarzy i innych nauczycieli w celu włączenia otwartych zasobów edukacyjnych do działań dydaktycznych, wychowawczych, opiekuńczych.
W związku z tym konieczne jest dogłębne poznanie zagadnienia otwartych zasobów edukacyjnych oraz wypracowanie form wspierania innych nauczycieli w tym zakresie.
|
|
2.
Autorka
|
Anna Płusa
|
|
3.
Grupa docelowa
|
nauczyciele bibliotekarze bibliotek szkolnych wszystkich typów szkół
|
|
4.
Cel ogólny
|
nauczyciele bibliotekarze i nauczyciele innych przedmiotów współpracują w zakresie budowania i wykorzystania otwartych zasobów tekstowych, graficznych, wideo oraz audio, a także wspierają innych nauczycieli w tym zakresie.
|
|
5.
Przykładowy plan działań
|
|
Cel szczegółowy:
1. Uczestnicy poznali zapisy prawa autorskiego w zakresie dozwolonego użytku szkolnego i prywatnego
|
|
Proponowane działania związane z realizacją celu
|
Proponowane metody i formy pracy
|
|
Opublikowanie przez koordynatora na platformie Doskonalenie w sieci materiałów na temat dozwolonego użytku szkolnego i prywatnego.
|
praca samodzielna
|
|
Przedyskutowanie z uczestnikami sieci moderowana przez koordynatora, dotycząca zapisów prawa autorskiego i jego obowiązywania w oświacie.
|
czat — praca wspólna
|
|
Cel szczegółowy:
2. Uczestnicy poznali licencje Creative Commons i zasady ich wykorzystania w pracy dydaktycznej
|
|
Proponowane działania związane z realizacją celu
|
Proponowane metody i formy pracy
|
|
Licencje Creative Commons w pracy nauczyciela — wideokonferencja prowadzona przez eksperta.
|
platforma — wspólna dyskusja
|
|
Kalkulator domeny publicznej — ćwiczenia praktyczne uczestników sieci.
|
praca samodzielna
Uwagi: ćwiczenia praktyczne
|
|
Oznaczenie materiałów autorskich licencjami Creative Commons — ćwiczenia praktyczne uczestników sieci
|
praca samodzielna
Uwagi: Wykorzystanie narzędzia dostępnego na platformie CC
|
|
Cel szczegółowy:
3. Uczestnicy poznali rodzaje otwartych zasobów edukacyjnych (zasoby tekstowe, zasoby graficzne, zasoby wideo, zasoby audio)
|
|
Proponowane działania związane z realizacją celu
|
Proponowane metody i formy pracy
|
|
Otwarte zasoby edukacyjne w pracy nauczyciela —wideokonferencja przeprowadzona przez eksperta.
|
platforma — wspólna dyskusja
Uwagi: dyskusja moderowana
|
|
Wyszukanie otwartych zasobów edukacyjnych z wykorzystaniem wyszukiwania pośredniego — warsztaty prowadzone przez eksperta.
|
wspólna praca w grupach —warsztaty/praca wspólna w chmurze
|
|
Wyszukanie materiałów tekstowych, graficznych, wideo oraz audio nt. Otwartość w dydaktyce, udostępnionych na licencjach Creative Comons.
|
praca samodzielna
|
|
Cel szczegółowy:
4. Uczestnicy wykorzystują w pracy dydaktycznej zasady wyszukiwania i udostępniania materiałów edukacyjnych w Internecie
|
|
Proponowane działania związane z realizacją celu
|
Proponowane metody i formy pracy
|
|
Wykonanie prezentacji Otwartość w dydaktyce na podstawie wcześniej poznanych zasobów edukacyjnych przez uczestników sieci i udostępnienie jej na forum platformy.
|
platforma — dzielenie się wiedzą na forum
|
|
Opracowanie scenariuszy zajęć z zakresu umiejętności wyszukiwania i udostępniania OZE z uwzględnieniem przepisów prawa autorskiego i licencji Creative Commons dla nauczycieli innych przedmiotów.
|
praca samodzielna
Uwagi: Współpraca z nauczycielami między spotkaniami.
|
|
Tworzenie filmów edukacyjnych dla uczniów wszystkich typów szkół i etapów kształcenia - warsztaty prowadzone przez eksperta.
|
warsztaty — praca w grupach (wspólne tworzenie filmu)
|
|
Stworzenie filmowej pomocy dydaktycznej do scenariusza zajęć.
|
praca samodzielna
|
|
Opublikowanie przez koordynatora materiałów oznaczonych licencjami: scenariusza zajęć wraz z filmem edukacyjnym opracowanych przez uczestników sieci.
|
platforma
|
|
Cel szczegółowy:
5. Uczestnicy poznali i wykorzystują w pracy dydaktycznej portale społecznościowe oraz blogi jako narzędzia promocji otwartych zasobów edukacyjnych
|
|
Proponowane działania związane z realizacją celu
|
Proponowane metody i formy pracy
|
|
Portale społecznościowe i blogi jako narzędzia promocji działań edukacyjnych – szkolenie przeprowadzone przez eksperta.
|
spotkanie
szkolenie
wspólna praca w grupach
|
|
Założenie przez uczestników strony, profilu lub bloga w wybranym portalu społecznościowym.
|
współtworzenie profilu oraz bloga
praca wspólna
|
|
Opublikowanie opracowanych materiałów dydaktycznych dla nauczycieli w ramach wybranego portalu.
|
praca wspólna
|
|
Udostępnienie linku na forum platformy opublikowanego materiału koordynatorowi i innym użytkownikom sieci.
|
platforma
|
|
|
6.
Przykładowy harmonogram do planu działań
|
|
Spotkanie 1.
|
|
Spotkanie stacjonarne
|
|
Cel szczegółowy
|
Działania
|
Potrzebne materiały (pomoce)
|
|
Uczestnicy poznali się.
|
Zabawa integracyjna – autoprezentacja.
|
kartki, pisaki
|
|
Uczestnicy określili cele pracy sieci.
|
Burza mózgów.
|
kartki, pisaki, flipchart
|
|
Uczestnicy ustalili roczny plan pracy sieci.
|
Praca w grupach, dyskusja moderowana.
|
szablon planu pracy sieci dla każdej z grup
|
|
Uczestnicy poznali ogólne zasady pracy i funkcjonowania platformy.
|
Prezentacja platformy w postaci filmu.
|
projektor, ekran, komputer, głośniki
|
|
Rejestracja i logowanie na platformie Doskonalenie w sieci.
|
komputery z dostępem do internetu
|
|
Bibliografia/netografia
http://www.youtube.com/user/oreedu
http://doskonaleniewsieci.pl/o-platformie.aspx
|
|
między spotkaniami
|
|
Cel szczegółowy
|
Działania
|
Forma realizacji[1]
|
|
Uczestnicy poznali zapisy prawa autorskiego w zakresie dozwolonego użytku szkolnego i prywatnego.
|
Opublikowanie przez koordynatora na platformie Doskonalenie w sieci materia-łów na temat dozwolonego użytku szkolnego i prywatnego.
|
samodoskonalenie
|
|
Dyskusja uczestników sieci „Internetowe materiały dydaktyczne wykorzystywane w zgodzie z prawem”.
|
czat – współpraca na platformie Doskonalenie w sieci
|
|
Uczestnicy poznali licencje Creative Commons i zasady ich wykorzystania w pracy dydaktycznej.
|
Seminarium z udziałem eksperta:
1.Organizacja Creative Commons w Polsce i na świecie.
- Charakterystyka licencji CC.
3.Przykłady materiałów oznaczonych licencjami.
4.Narzędzia do generowania licencji CC.
|
wideokonferencja – platforma Doskonalenie w sieci
dyskusja uczestników z ekspertem
|
|
Ćwiczenia praktyczne z wykorzystaniem Kalkulatora domeny publicznej.
Wszystkie ćwiczenia polegają na sprawdzeniu, czy materiał należy do domeny publicznej. Narzędzie wymaga podania kilku podstawowych informacji dotyczących utworu: autor, rok powstania itp.
|
praca samodzielna
|
|
Oznaczenie materiałów autorskich licencjami CC z wykorzystaniem narzędzia dostępnego na platformie CC
|
samodoskonalenie
|
|
Uczestnicy poznali rodzaje otwartych zasobów edukacyjnych.
|
Wykład eksperta Otwartość w edukacji:
1.Charakterystyka OZE.
- KOE w Polsce i jej projekty.
3.Tworzenie i publikowanie OZE.
- Dostępność OZE w internecie.
|
wideokonferencja — platforma Doskonalenie w sieci
|
|
Bibliografia/netografia
Artykuły Dariusza Skrzyńskiego Prawo autorskie w szkole, „Biblioteka w Szkole” nr 1–6/2010.
Dozwolony użytek w edukacji, (2013), Centrum Cyfrowe Projekt: Polska [online].
Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r. nr 90, poz. 631).
Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 1994 r. nr 24, poz. 83).
Przydatne linki
www.creativecommon.pl
www.koe.org.pl
www.otwartawiedza.pl
http://domena.koed.org.pl/
http://creativecommons.org/choose/?lang=pl
www.otwartezasoby.pl
www.ceo.org.pl/pl/cyfrowaszkola
www.epodreczniki.pl
|
|
Spotkanie 2.
|
|
Spotkanie stacjonarne
|
|
Cel szczegółowy
|
Działania
|
Potrzebne materiały (pomoce)
|
|
Uczestnicy poznali rodzaje otwartych zasobów edukacyjnych (zasoby tekstowe, zasoby graficzne, zasoby wideo, zasoby audio).
|
Wyszukiwanie otwartych zasobów edukacyjnych z wykorzystaniem wyszukiwania pośredniego, warsztaty prowadzone przez eksperta:
1.Narzędzia i funkcje wyszukiwarki.
- Formularz wyszukiwania zaawansowanego.
- Prawo użytkowania jako kryterium szukania zaawansowanego.
- Błędy popełniane przez użytkowników podczas wyszukiwania informacji
- Ćwiczenia praktyczne.
|
komputery z dostępem do internetu
|
|
Bibliografia/netografia
http://doskonaleniewsieci.pl/Zasoby-edukacyjne.aspx
|
|
między spotkaniami
|
|
Cel szczegółowy
|
Działania
|
Forma realizacji
|
|
Uczestnicy poznali rodzaje otwartych zasobów edukacyjnych (zasoby tekstowe, zasoby graficzne, zasoby wideo, zasoby audio).
|
Wyszukiwanie materiałów tekstowych, graficznych, wideo oraz audio nt. Otwartość w dydaktyce, udostępnionych na licencjach Creative Commons.
|
zebranie danych
|
|
Uczestnicy wykorzystują w pracy dydaktycznej zasady wyszukiwania i udostępniania materiałów edukacyjnych w internecie
|
Wykonanie prezentacji Otwartość w dydaktyce na podstawie wcześniej poznanych zasobów edukacyjnych przez uczestników sieci.
|
opracowanie materiałów
|
|
Udostępnienie prezentacji na forum platformy.
|
zamieszczenie prezentacji na platformie Doskonalenie w sieci
|
|
Przygotowanie scenariusza i przeprowadzenie zajęć dotyczących wykorzystania OZE: opracowanie scenariuszy zajęć z zakresu umiejętności wyszukiwania i udostępniania OZE z uwzględnieniem przepisów prawa autorskiego i licencji CC dla nauczycieli innych przedmiotów.
|
współtworzenie z nauczycielami innych przedmiotów scenariusza
|
|
Spotkanie 3.
|
|
Spotkanie stacjonarne
|
|
Cel szczegółowy
|
Działania
|
Potrzebne materiały (pomoce)
|
|
Uczestnicy wykorzystują w pracy dydaktycznej narzędzia z zakresu TIK.
|
Tworzenie filmów edukacyjnych dla uczniów wszystkich typów szkół i etapów kształcenia — warsztaty prowadzone przez eksperta.
Podczas spotkania:
1.Wykorzystanie filmu w pracy dydaktycznej.
2.Omówienie funkcji programów do tworzenia filmu.
- Ćwiczenia praktyczne.
|
komputer z dostępem do internetu oraz odpowiednim oprogramowaniem
|
|
między spotkaniami
|
|
Cel szczegółowy
|
Działania
|
Forma realizacji
|
|
Uczestnicy wykorzystują w pracy dydaktycznej narzędzia z zakresu TIK.
|
Stworzenie filmowej pomocy dydaktycznej do scenariusza zajęć przy wykorzystaniu OZE.
|
opracowanie filmu
|
|
Przesłanie koordynatorowi wykonanych filmów.
|
wygenerowanie pliku na adres e-mail
|
|
Publikacja przez koordynatora materiałów oznaczonych licencjami: scenariusza zajęć wraz z filmem edukacyjnym opracowanych przez uczestników sieci.
Podzielenie się refleksjami z pracy nad filmem z radą pedagogiczną szkoły.
|
udostępnienie materiałów w ramach przykładów dobrej praktyki na platformie Doskonalenie w sieci i przeprowadzenie zajęć w szkołach z wykorzystaniem tych filmów
|
|
Spotkanie 4.
|
|
Spotkanie stacjonarne
|
|
Cel szczegółowy
|
Działania
|
Potrzebne materiały (pomoce)
|
|
Uczestnicy poznali i wykorzystują w pracy dydaktycznej portale społecznościowe oraz blogi jako narzędzia promocji otwartych zasobów edukacyjnych.
|
Szkolenie prowadzone przez eksperta nt. „Portale społecznościowe i blogi jako narzędzia promocji działań edukacyjnych”.
|
projektor, ekran, komputer, głośniki
|
|
Założenie i współtworzenie przez uczestników profilu lub bloga edukacyjnego – praca zespołowa.
|
komputer z dostępem do internetu
|
|
Bibliografia/netografia
www.doskonaleniewsieci.pl/Blog.aspx
|
|
między spotkaniami
|
|
Cel szczegółowy
|
Działania
|
Forma realizacji
|
|
Uczestnicy poznali i wykorzystują w pracy dydaktycznej portale społecznościowe oraz blogi jako narzędzia promocji otwartych zasobów edukacyjnych.
|
Opublikowanie opracowanych materiałów dydaktycznych dla nauczycieli w interncie.
|
praca grupowa online
|
|
Udostępnienie linku na forum platformy do profilu lub bloga koordynatorowi i innym uczestnikom.
|
platforma Doskonalenie w sieci
|
|
Promocja otwartych zasobów edukacyjnych wśród nauczy-cieli innych przed-miotów poprzez portale społecznościowe i blogi.
Promocja poprzez strony bibliotek, kontakt osobisty, e-mailowy, serwis elektroniczna biblioteka pedagogiczna…).
|
prowadzenie profilu oraz bloga
|
|
Spotkanie 5.
|
|
Spotkanie stacjonarne
|
|
Cel szczegółowy
|
Działania
|
Potrzebne materiały (pomoce)
|
|
Uczestnicy dokonali analizy osobistych rezultatów, które osiągnęli dzięki współpracy z innymi nauczycielami w sieci.
|
Dyskusja moderowana:
1.Mocne i słabe strony pracy sieci.
2.Realizacja celów.
|
|
|
Uczestnicy ocenili główne aspekty funkcjonowania sieci w wymiarze działań i celów.
|
Wypełnianie ankiety ewaluacyjnej online
1.Użyteczność omawianych treści i zagadnień.
2.Eksperci. Organizacja pracy sieci.
3.Wykorzystane materiały dydaktyczne.
- Metody pracy.
5.Komunikacja.
- Czas spotkań.
|
formularz ankiety, komputery lub tablety z dostępem do internetu
|
|
Uczestnicy ustalili formy promocji i sposobów udostępniania wypracowanych rozwiązań innym.
|
Bank pomysłów.
|
pisaki, flipchart
|
[1] Np. współpraca na platformie (dyskusja, czat, współredagowanie dokumentu, inne), realizacja działań w szkole (lekcja/impreza wg scenariusza, obserwacja, zebranie danych, prowadzenie spotkania zespołu, inne), samodoskonalenie, opracowanie materiałów, narzędzi, inne.
|
|
7.
Proponowane formy prezentacji
|
Stworzenie skryptu Jak otwarte zasoby wspierają pracę nauczycieli, zawierającego materiały opracowane przez koordynatora, ekspertów i uczestników sieci.
|